Ze is ons ontvallen, Martine. Gelukkig leeft ze nog, maar toch. Het voelde alsof ik tijdens een feestelijke maaltijd vanuit het niets aan het vleesmes werd geregen. Toen ik doorkreeg dat het voor het laatst was dat ik haar zag.

Een burgemeester deed de aftrap. Ook Antwerpen lag immers aan haar voeten.

Natuurlijk, ik wist al lang dat ze bestond: Martine Tanghe, nieuwslezeres van het Belgische VRT-journaal. Dat kon moeilijk anders met iemand die dat al ruim veertig jaar deed. Niet dat ik zo vaak keek naar het Belgische journaal, maar vaak genoeg om te weten dat de wereld haar rijk was.
Hóe rijk, dat drong pas dit jaar tot me door. Met een vertraging van tien jaar was De Wereld Draait Door bijna een huismeubel geworden in de vroege avond, maar dat programma hield op te bestaan. We zwenkten van Hilversum naar Brussel, vooral ook om te zien wat de Belgen van corona maakten. Het bleek verslavend, zelfs al is naast het virus de opkuis van Kortrijk niet vooraan in mijn gedachten.

De VRT-nieuwsleesploeg bestaat vrijwel volledig uit (prima) vrouwen. Slechts één man is er te zien, de onberispelijke Wim de Vilder. Het presenteren doen ze vanuit een soort eiland in de studio, een verhoogd rond bureau, als een bastion van 'real news'. Een verademing naast het NOS-journaal, dat zijn arme nieuwslezers een fatsoenlijk bureau onthoudt en ze zo dwingt ook hun best te doen op hun onderkanten. Vaak met erbarmelijk resultaat, zoals de Ballonkuit+Stilettohak, altijd afleidend van de zaak.

Wat is er nodig voor een goede nieuwslezer op tv? Hij (m/v) moet er niet afleidend (slecht) uitzien, de stem moet prettig zijn, de uitspraak en dictie foutloos.
Bij het VRT-journaal slagen ze in die opzichten allemaal, maar één van hen stak er toch torenhoog bovenuit.
Goed, kleren zijn niet Martines sterke punt, maar dat hoeft ook niet. Ze ziet er toch hartveroverend uit, met de mooiste kraaienpootjes van De Schepping. En dan die stem. Die dictie... Balsem voor het oor.
Ze zat daar te zitten als bron van rust in een turbulente wereld, zachtjes stralend, als Moeder des Vlaanderenlands. Met, al naar gelang het onderwerp, doorschijnende warmte of juist niet.
En ook ik, als Hollandse verstekeling, hechtte me aan haar. Bood me aan ter adoptie, als kijker.
Maar gisteren, terwijl ik me net weer had gebaad in haar aanwezigheid, begon die burgemeester tijdens de uitzending opeens over haar afscheid. Wat?! Nee, hè?! Ja, dus.

Haar laatste journaal was voorbij, maar dat bleek het startschot voor een serie saluutschoten van wel drie kwartier.

Uitbollend over de meet

Er zaten beelden bij van haar bezoek aan de Belgische koning, die sprak over zijn vrouw. 'Koningin Mathilde', zei hij erbij. Dat leek opvallend overbodig, de Belgen kennen haar wel. Of zei hij dat omdat hij zat tegenover een ongekroonde koningin? Nee, toch niet. Voor zo'n benaming is Martine te gewoon, al is ze dan ongewoon goed.
Laatst, tijdens een fietstocht door Duitsland, zagen we deze graffiti:





Nu, zou je denken, moet er toch door heel Vlaanderen iets dergelijks op de muren verschijnen. Als dank. En uit verweesdheid.

Ze is weg, Martine. Haar cadeauprogramma liet beelden zien vanaf het begin van haar carrière en de conclusie was zonneklaar:

Ze was op het eind op haar mooist.

Een prachtvrouw.





Eerder over staande nieuwslezers:

39. PvdN

TERZIJDE
Belgen vertalen veel meer woorden dan wij. Een set bij tennis noemen zij 'een spelletje'.
Een news anchor heet bij hen 'een nieuwsanker', een term die pas waarde krijgt als iemand écht ankerwaarde heeft, zoals Martine.

Bij mindere goden is kleding wél belangrijk.

Het moet gezegd:
ook de NOS heeft tegenwoordig een aantal nieuwslezers waarbij althans Stem, Uitspraak & Dictie dik in orde zijn.
(Maar ook ónze helderste ster, Dionne Stax, die er bovendien goed uitzag, is van het firmament verdwenen).